Istotnym elementem wpływającym na jakość psychoterapii jest gotowość i motywacja pacjenta do podjęcia pracy terapeutycznej. Bez motywacji nie ma efektów terapii. Odpowiedzialność za wyniki terapii ponosi pacjent, dlatego m.in. właśnie od postawy pacjenta i jego otwartości do omawiania często spraw trudnych zależy jakość udzielonej pomocy. Motywacja pacjenta do podjętej pracy terapeutycznej jest czynnikiem wpływającym na efekty pracy.
Czym jest więc ta motywacja?
Pacjenci często zgłaszają się z prośbą o pomoc, ponieważ do terapii namawia ich otoczenie, najbliższe osoby z rodziny lub pracy. Najważniejszą motywacją do pracy jest motywacja wewnętrzna pacjenta, gdy pacjent sam pragnie zmiany w swoim funkcjonowaniu, lepszego zrozumienia siebie, podniesienia jakości życia. Im ważniejszy cel stawia sobie pacjent w ramach swojej terapii, tym większy wysiłek może wykonać. Na pozytywne efekty terapii wpływa właśnie optymalne pobudzenie pacjenta, nie pozostawanie obojętnym na to co się dzieje wokół niego.
Motywacja to czynnik, który pełni ważną rolę nie tylko przy podejmowaniu decyzji o terapii, a więc na samym początku terapii, ale także w trakcie pracy terapeutycznej, kiedy spada pierwotna motywacja, dochodzi do konfrontacji trudnych treści podczas sesji, powstaje opór pacjenta przed tym, co jest wynikiem pracy terapeutycznej. To za słaba motywacja wpływa na rezygnację przez pacjentów z pracy terapeutycznej . Motywacja jest niezbędna w podjęciu i wytrwaniu w psychoterapii.